युरोपेली उड्डयन सुरक्षा एजेन्सी को अनुसन्धान:व्यावसायिक उडानमा एकल पाइलट सञ्चालन असुरक्षित ठहर्यो

युरोपेली उड्डयन सुरक्षा एजेन्सी ले व्यावसायिक उडानहरूमा एकल पाइलट सञ्चालनको विचारलाई तीन वर्ष लामो अध्ययनपछि स्थगित गरेको छ। यो अध्ययनले वर्तमान दुई पाइलट आवश्यकतासँग तुलना गर्दा एकल पाइलट मोडेललाई पर्याप्त सुरक्षित नभएको निष्कर्ष निकालेको छ। "विस्तारित न्यूनतम चालक दल सञ्चालन" (Extended Minimum Crew Operations) नामक यो अनुसन्धानले प्राविधिक विकासहरू भए पनि एकल पाइलट सञ्चालनले दुई पाइलट जत्तिकै सुरक्षा स्तर कायम राख्न नसक्ने देखाएको छ।

EASA को प्रतिवेदनले एकल पाइलट सञ्चालनसँग सम्बन्धित विभिन्न जोखिमहरूलाई उजागर गरेको छ । यदि एकल पाइलट अचानक स्वास्थ्य समस्या वा अन्य कारणले अक्षम भएमा, उडानको सुरक्षा गम्भीर रूपमा प्रभावित हुन सक्छ। लामो उडानमा एक्लै रहँदा पाइलटले थकान वा निद्राको समस्या भोग्न सक्छ, जसले निर्णय प्रक्रियालाई कमजोर बनाउँछ। दुई पाइलटले एकअर्काको कार्यलाई जाँच्ने सुविधा हुन्छ, तर एकल पाइलटमा यो सम्भव हुँदैन। ककपिटको सुरक्षा व्यवस्थापन कठिन छ। उदाहरणस्वरूप, २००१ को ९/११ घटनापछि ककपिट ढोका मजबुत बनाइएको थियो, तर २०१५ को जर्मनविंग्स दुर्घटनामा को-पाइलटले क्याप्टेनलाई भित्र छिर्न नदिन ढोका बन्द गरेर कमजोरी देखाएको थियो।

प्रतिवेदनले सुझाव दिएको छ कि "स्मार्ट ककपिट" प्रविधि र मानव सतर्कता निगरानी प्रणालीहरू विकसित नभएसम्म एकल पाइलट सञ्चालन व्यावहारिक छैन। यी प्रविधिहरूले भविष्यमा नयाँ सञ्चालन मोडेलहरूको आधार तयार पार्न सक्छन्, तर यसका लागि थप अध्ययन र सुरक्षा प्रमाणीकरण आवश्यक छ।युरोपेली ककपिट एसोसिएसन , जसले युरोपका विभिन्न पाइलट युनियनहरूको प्रतिनिधित्व गर्छ, ले यो प्रतिवेदनलाई "वास्तविकता जाँच" को रूपमा ग्रहण गरेको छ। उनीहरूले विमान उत्पादक र एयरलाइन्सहरूको चालक दल घटाउने प्रयासलाई निरन्तर आलोचना गर्दै आएका थिए। युरोपेली ककपिट एसोसिएसनका अनुसार, यो अध्ययनले उनीहरूका सुरक्षा चिन्ताहरूलाई स्वतन्त्र रूपमा प्रमाणित गरेको छ।एयरबसले सुरक्षा, दक्षता र कार्यसम्पादन सुधारका लागि प्रविधि विकासमा जोड दिएको छ, तर अहिले दुई पाइलट मोडेललाई प्राथमिकता दिएको छ। उनीहरूका अनुसार, पाइलटहरू सधैं सञ्चालनको केन्द्रबिन्दु रहनेछन् र स्वचालनले उनीहरूको कार्यभार घटाउने सहयोग गर्छ।अन्तर्राष्ट्रिय हवाई यातायात संघ ले व्यावसायिक उड्डयनमा एकल पाइलट सञ्चालनको कुनै ठूलो माग वा आवश्यकता नभएको बताएको छ। हालका विमानहरू दुई पाइलटका लागि डिजाइन र प्रमाणित छन्, जसले आगामी २५ वर्षसम्म यो मोडेल कायम रहने उल्लेख गरे। युरोपेली उड्डयन सुरक्षा एजेन्सी ले एकल पाइलट सञ्चालनलाई "अत्यन्त जटिल" ठहर गर्दै आगामी दशकमा सम्भव नहुने जनाएको छ। नयाँ प्रविधिहरूले पहिले दुई पाइलट मोडेलमा आफ्नो सुरक्षा प्रमाणित गर्नुपर्ने छ। २०१५ को जर्मनविंग्स दुर्घटना र मानसिक स्वास्थ्य मुद्दाहरूलाई उल्लेख गर्दै, एकल पाइलटले मानसिक स्वास्थ्य समस्यालाई बढावा दिन सक्ने जोखिम छ।पूर्व ब्रिटिश एयरवेज पाइलट मार्टिन चकले भने: "दुई पाइलटको उपस्थितिले एयर इन्डिया दुर्घटनालाई रोक्न सकेन, तर यदि यो मानवीय तत्वको मुद्दा हो भने एकल पाइलटले कुनै सहयोग गर्दैन। मानसिक स्वास्थ्यको दृष्टिबाट, ककपिटमा एक्लै लामो समय बिताउनु खराब हो।" हालैको एयर इन्डिया दुर्घटनाले उड्डयन सुरक्षाबारे नयाँ चिन्ता बढाएको छ र पाइलटहरूको भूमिकामाथि थप प्रश्न उठाएको छ।वर्तमान ककपिट डिजाइन र नियमहरूले लामो उडानमा तीन वा चार पाइलट आवश्यक पर्छ, जसले एकल पाइलट मोडेललाई चुनौतीपूर्ण बनाउँछ। स्मार्ट ककपिट र निगरानी प्रणालीहरूको अभावमा एकल पाइलटको सुरक्षा सुनिश्चित गर्न कठिन छ।

EASA को प्रतिवेदनले एकल पाइलट सञ्चालनको सम्भावनालाई अहिलेका लागि अस्वीकार गरेको छ, जसलाई पाइलट युनियनहरूले सकारात्मक रूपमा लिएका छन्। विमान उत्पादक र एयरलाइन्सहरूले दुई पाइलट मोडेलको महत्वलाई कायम राखेका छन्, र हालका विमान डिजाइन तथा नियमहरूले कम्तीमा आगामी २५ वर्षसम्म यो व्यवस्था जारी रहने संकेत गर्दछ।