दशैं अघि माथिल्लो डोल्पामा चामल अभाव

डोल्पा– शे फोक्सुन्डो गाउँपालिकाको वडा नं. ३ का जावाहन लामाका सात सदस्यीय परिवारले उत्पादन गरेको जौले मुश्किलले तीन महिना टर्छ। हिउँको चाप र सिँचाइको अभावले गाउँमा वर्षमा एउटामात्र बाली लिन सकिन्छ।छिमेकी सल्दाङ क्षेत्रमा खाद्य व्यवस्थापन तथा व्यापार कम्पनी लिमिटेडको डिपो छ, तर चामल अझै आइपुगेको छैन। यसले स्थानीयलाई महँगो मूल्य तिर्न बाध्य बनाएको छ। “हिउँ पर्ने र दशैंको समयमा हामीलाई मुख्य रूपमा चामल चाहिन्छ,” लामाले भने। “अन्य समयमा त हामीले लगाएका बाली गोदाममा नै रहन्छन्।”सल्दाङका पाल्डेन गुरुङले दशैं प्रायः पर्याप्त खानाको अभावमा बित्ने बताए। उनले भने, “डिपोमा चामल प्रतिकिलो रु. ५८ मा बिक्री हुन्छ, तर स्थानीयले बजारमा रु. १०० मा किन्नुपर्छ। डिपोबाट चामल नआएपछि दशैं मनाउन ऋण नै लिनुपर्छ।”

माथिल्लो डोल्पाका तीन खाद्य वितरण केन्द्रहरू हाल खाली छन्। शे फोक्सुन्डोको सल्दाङ, डोल्पो-बुद्ध गाउँपालिकाको धो र छार्का ताङ्सुङ गाउँपालिकाको टिन्जेका डिपोहरूमा ढिलो डेलिभरीका कारण चामल सकिएको छ।यी डिपोहरूलाई ७०० देखि ८७५ क्विन्टल अन्नको कोटा तोकिएको थियो। डेलिभरी नआएपछि स्थानीयहरू खच्चडबाट ल्याइएको चामलमा निर्भर छन्।गुरुङका अनुसार, सामान्यतया ३० केजीको बोरा चामल रु. २,५०० मा पाइनेमा अहिले रु. ६,००० पुगेको छ। “अब हामी डिपोमा निर्भर छैनौं; व्यापारीहरूले ल्याएको महँगो चामलमा निर्भर छौं,” उनले भने।

शे फोक्सुन्डो गाउँपालिकाका अध्यक्ष धावा सम्दुक गुरुङले गत वर्षको कोटा सकिएको र यस वर्षको डेलिभरी अझै नपुगेको बताए। “पाँच वर्षदेखि फोक्सुन्डोका बासिन्दाहरूले दशैं र तिहारका लागि चामल पाएका छैनन्,” उनले भने। गत वर्ष माथिल्लो डोल्पाका डिपोहरूमा डिसेम्बर मध्यपछि मात्र डेलिभरी सुरु भएको थियो।खाद्य व्यवस्थापन तथा व्यापार कम्पनी लिमिटेडका डोल्पा शाखा प्रमुख विष्णु घिमिरेले चालु आर्थिक वर्षका लागि सम्झौता एक साता अघि मात्र स्वीकृत भएकोले माथिल्लो डोल्पामा चामल पठाइएको नभएको बताए। “टेन्डर केन्द्रीय कार्यालयबाट आउँछ,” उनले भने। “सम्झौता अन्तिम नभएसम्म डेलिभरी सुरु हुने कुरा थाहा हुँदैन।”उनले थपे, अन्य डिपोहरूमा पर्याप्त स्टक छ: जुफालमा १,४०० क्विन्टल, मुड्केचुला, त्रिपुरासुन्दरी र कैगाउँका तल्लो डोल्पाका डिपोहरूमा ३०० क्विन्टलसम्म, र मुख्यालयबाट दैनिक १०० क्विन्टल बिक्री भइरहेको छ।कम्पनीका अनुसार, कर्णालीका ५१ मध्ये ४२ डिपोबाट चामल वितरण जारी छ। प्रदेशीय प्रमुख केशव राज बुढाले क्षेत्रभर करिब ४०,००० क्विन्टल चामल स्टकमा रहेको बताए।