नेपालमा मुख्य सिजनमै पर्यटक आगमन घट्यो

काठमाडौं, २२ असोज २०८२ – नेपालमा पर्यटक आगमनको प्रमुख सिजन मानिने सेप्टेम्बर महिनामा पर्यटकको संख्यामा उल्लेख्य कमी आएको छ। नेपाल पर्यटन बोर्डका अनुसार सन् २०२५ को सेप्टेम्बरमा जम्मा ७८,७११ पर्यटक नेपाल भित्रिएका छन्, जुन गत वर्ष (सन् २०२४) को सेप्टेम्बरको तुलनामा १८.३ प्रतिशतले कम हो। गत वर्ष सोही महिनामा ९६,३०२ पर्यटकले नेपाल भ्रमण गरेका थिए। यो तथ्यांक सन् २०१९ को सेप्टेम्बरको ९२,६०४ को तुलनामा समेत कम हो, जुन कोभिड–१९ महामारीअघिको समय थियो।नेपाल पर्यटन बोर्डको तथ्यांकअनुसार दक्षिण एसियाली देशबाट आउने पर्यटकको संख्यामा पनि ठूलो गिरावट आएको छ। सन् २०२४ को सेप्टेम्बरमा ३३,६११ दक्षिण एसियाली पर्यटक नेपाल आएका थिए भने यो वर्ष यो संख्या २४,२८५ मा झरेको छ, जुन २७.७ प्रतिशतको कमी हो। विशेषगरी भारतीय पर्यटकको संख्यामा उल्लेख्य ह्रास देखिएको छ। सन् २०२५ को सेप्टेम्बरमा १५,५५६ भारतीय पर्यटकले नेपाल भ्रमण गरे, जुन गत वर्षको २२,९८४ को तुलनामा ३२.३ प्रतिशतले कम हो। भारतीय पर्यटक कुल आगमनको १९.८ प्रतिशत रहेका छन्।

यस्तै, अन्य क्षेत्रबाट आएका पर्यटकको संख्यामा पनि कमी देखिएको छ। एसियाका अन्य देशबाट १२,५९०, युरोपबाट १६,५९७, अमेरिकाबाट ११,५२३, ओसेनियाबाट ७,३१४ र मध्यपूर्वबाट २,३२८ पर्यटकले नेपाल भ्रमण गरेका छन्। विशेषगरी अमेरिकाबाट आएका पर्यटकको संख्या गत वर्षको १०,०८४ बाट घटेर ९,६७९ मा झरेको छ। अस्ट्रेलियाबाट ६,८२४, चीनबाट ५,२३७ र बेलायतबाट ४,९८१ पर्यटकले यो महिना नेपाल भ्रमण गरेका छन्।पर्यटन क्षेत्रमा आएको यो कमीको प्रमुख कारण मध्ये एक २३ र २४ भदौमा भएको जेनजी आन्दोलनलाई मानिएको छ। यो आन्दोलनका कारण नेपाल असुरक्षित भएको भन्दै धेरै विदेशी पर्यटकले आफ्नो बुकिङ रद्द गरेका थिए। पर्यटन बोर्डका अनुसार आन्दोलनको प्रत्यक्ष प्रभावले गर्दा नेपालको पर्यटन क्षेत्रमा नकारात्मक सन्देश प्रवाह भएको र यसले पर्यटकको आत्मविश्वासमा कमी आएको देखिन्छ।नेपालमा सेप्टेम्बर, अक्टोबर र नोभेम्बरलाई पर्यटक आगमनको मुख्य सिजन मानिन्छ। यो समयमा हिमाल, पहाड र तराईका प्राकृतिक सौन्दर्य, साहसिक गतिविधि, र सांस्कृतिक सम्पदाले पर्यटकलाई आकर्षित गर्ने गर्छ। तर, यो वर्ष मुख्य सिजनमै पर्यटकको संख्यामा आएको कमीले पर्यटन व्यवसायी र सरोकारवालाहरूलाई चिन्तित बनाएको छ।पर्यटन बोर्ड र सरोकारवालाहरूले पर्यटक आगमन बढाउन नयाँ रणनीति बनाउनुपर्ने आवश्यकता औंल्याएका छन्। विशेषगरी भारतीय र चिनियाँ बजारमा आक्रामक प्रचार–प्रसार, सुरक्षाको प्रत्याभूति, र आकर्षक प्याकेजहरूले पर्यटकको आत्मविश्वास बढाउन सक्ने व्यवसायीहरूको भनाइ छ। साथै, आन्तरिक पर्यटनलाई पनि प्रोत्साहन गर्नुपर्ने सुझाव आएको छ।नेपालको पर्यटन क्षेत्रले कोभिड–१९ पछिको पुनरुत्थानमा केही प्रगति गरेको भए पनि सन् २०२५ को सेप्टेम्बरको तथ्यांकले चुनौतीहरू कायमै रहेको देखाएको छ। जेनजी आन्दोलनजस्ता आन्तरिक कारणहरू र विश्वव्यापी आर्थिक–सामाजिक परिस्थितिले पर्यटक आगमनमा असर पारेको छ। पर्यटन क्षेत्रलाई थप बलियो बनाउन सरकार, पर्यटन बोर्ड र निजी क्षेत्रको सहकार्यमा प्रभावकारी कदम चाल्नु जरुरी छ।