सन् २०२५ मा शान्ति दुर्लभ वस्तुजस्तै लागिरहेको छ। विश्वभर युद्धहरू तीव्र बन्दै गएका छन्, सीमापार सुरक्षा कडा बनाइएको छ, र व्यापार तनावहरू बढ्दै गएका छन्। ग्लोबल पीस इनडेक्स (GPI) २०२५ का अनुसार, दोस्रो विश्वयुद्धयता राज्य-आधारित द्वन्द्वहरू सबैभन्दा बढी स्तरमा पुगेका छन्, यस वर्ष मात्र तीन नयाँ युद्ध भड्किएका छन्। धेरै मुलुकहरूले यसको प्रतिकार स्वरूप सैन्यीकरण बढाइरहेका छन्।तर यी निराशाजनक तथ्यांकबीच पनि केही मुलुकहरूले शान्तिलाई प्राथमिकता दिइरहेका छन्। इन्स्टिच्युट फर इकोनोमिक्स एण्ड पीसद्वारा तयार गरिने यो सूचकांकले सुरक्षा, द्वन्द्व, सैन्य खर्च, आतंकवाद, हत्या, आन्तरिक स्थिरता जस्ता २३ सूचकांकमा मुलुकहरूको मूल्याङ्कन गर्छ। रोचक कुरा के छ भने, सूचीको शीर्ष स्थानमा पुग्ने मुलुकहरू लगभग दुई दशकदेखि निरन्तर स्थिर छन्।
सन् २००८ देखि नै लगातार पहिलो स्थानमा रहेको आइसल्याण्ड यस वर्ष पनि शीर्षस्थानीमा रह्यो। सुरक्षा, द्वन्द्व र सैन्यीकरण सबै सूचकाङ्कमा यसले अग्रस्थान हासिल गरेको छ। यस वर्ष २% सुधारसहित दोस्रो स्थानभन्दा फराकिलो अन्तर कायम गरेको छ।यहाँका स्थानीयहरूलाई शान्तिको अनुभूति दैनिक जीवनमै भेटिन्छ। आइसल्याण्डकी इङ्गा रोज आन्तोनियुसदोत्तिर भन्छिन्,“तपाईं रातमा निडर भएर हिँड्न सक्नुहुन्छ, बच्चाहरूलाई आमाबाबुले क्याफे बाहिर प्राममा सुताएर छोड्छन्, र यहाँका प्रहरीहरू बन्दुक बोक्दैनन्।”उनका अनुसार लैंगिक समानता नीति र बलियो सामाजिक सुरक्षा प्रणालीले सुरक्षित र समान समाज निर्माण गरेको छ।
बीसौँ शताब्दीको उत्तरार्धमा गृहयुद्ध झेलेको आयरल्यान्ड आज शान्तिको प्रतीक बनेको छ। यसले सैन्यीकरण घटाउन उच्च अंक पाएको छ, घरेलु र अन्तर्राष्ट्रिय द्वन्द्व लगभग शून्य छ।ज्याक फिट्जसिमोन्स, किल्डेयर निवासी, भन्छन् :“यहाँ मानिसहरू एक–अर्कालाई हेरचाह गर्छन्। तपाईं अपरिचितसँग सहयोग माग्न सक्नुहुन्छ, उनीहरूले आफ्ना बाटो छोडेर पनि सहयोग गर्छन्।”देशले सैन्य तटस्थता अपनाएको छ, जसले यसलाई नाटोको सदस्य बन्नबाट रोकेको छ। यहाँ जीवन ढिलो गतिमा, प्रकृति, इतिहास र सांगीतिक संस्कृतिसँग गासिएको छ।
यस वर्ष दुई स्थान माथि उठ्दै न्यूजिल्यान्ड तेस्रो स्थानमा पुगेको छ। सुरक्षा क्षेत्रमा सुधार, आन्दोलन र आतंकवादसम्बन्धी प्रभाव घट्नु यसको कारण हो।“यहाँका कडा हथियार कानुनहरूले ठूलो भूमिका खेल्छन्। बच्चाहरू निडर भएर स्कुल जान्छन्, मानिसहरू ढोका लक नगरी बस्छन्, बाटोमा बिग्रिएको गाडी देखे मोटरचालक रोक्छन्,” भन्छिन् मिशा मानिक्स–ओपी, एक स्थायी बासिन्दा।न्यूजिल्यान्डको जीवनशैली प्रकृतिसँग जोडिएको छ—समुद्र किनारमा हिँड्ने, पर्वत आरोहण गर्ने वा तारामुनि वाइन पिउने। यहाँको समुदाय र माओरी संस्कृतिले आगन्तुकहरूलाई गहिरो प्रभाव पार्छ।
चौथो स्थानमा झरे पनि अस्ट्रिया अझै पनि अत्यन्तै शान्त राष्ट्रको सूचीमा पर्छ। संवैधानिक तटस्थता नीतिका कारण यो नाटो वा अन्य सैन्य गठबन्धनमा छैन। यसले भित्रैका मानिसहरूको जीवनस्तरमा लगानी गर्ने अवसर पाएको छ।यहाँका होटल सञ्चालक आर्मिन प्फुर्ट्स्चेलर भन्छन्,“रातको मध्यरातमा मानिसहरू नदी किनारमा हिँड्छन्, ढोका खुला हुन्छन्, साइकलहरू ताल्चा बिना छोडिन्छन्। सुरक्षा यहाँ केवल तथ्यांक होइन, जीवनशैली हो।”
छैठौं स्थानमा यथावत् रहेको सिंगापुर एशियाको एकमात्र देश हो जुन शीर्ष १० मा परेको छ। सुरक्षा र स्थिरताका कारण यसले उच्च अंक पाएको छ।स्थानीय सिनरुन हान भन्छिन्,“राति ढिलो घर फर्किँदा डर लाग्दैन। प्रणालीप्रति शतप्रतिशत विश्वास हुन्छ, जसले शान्त वातावरण सिर्जना गर्छ।”यद्यपि समान–लिंगी विवाह अझै कानुनी मान्यता नपाए पनि समाजमा सहिष्णुता बढ्दो छ, जस्तै Pink Dot Pride Festival मा देखिएको खुलेआम सहभागिता।
१. आइसल्याण्ड
२. आयरल्यान्ड
३. न्यूजिल्यान्ड
४. अस्ट्रिया
५. स्विट्जरल्याण्ड
६. सिंगापुर
७. पोर्चुगल
८. डेनमार्क
९. स्लोभेनिया
१०. फिनल्याण्ड