नासाको आर्टेमिस २ मिसन: ५० वर्षपछि चन्द्रमा परिक्रमा गर्ने पहिलो चालक दल

नासाले सन् २०२६ को फेब्रुअरीमा चार जना अन्तरिक्ष यात्रीलाई चन्द्रमाको परिक्रमा गराउने १० दिने आर्टेमिस २ मिसनको तयारी तीव्र बनाएको छ। यो मिसन ५० वर्षपछि चालक दलसहितको पहिलो चन्द्रमा मिसन हुनेछ, जसले मानव अन्तरिक्ष अन्वेषणमा नयाँ इतिहास रच्ने अपेक्षा गरिएको छ।नासाले यसअघि अप्रिल २०२६ सम्ममा प्रक्षेपण गर्ने योजना बनाए पनि अब फेब्रुअरी ५ देखि मिसन सुरु गर्ने लक्ष्य राखेको छ। नासाका कार्यवाहक उप-सह प्रशासक लाकेशा हकिन्सले यो मिसन मानव अन्तरिक्ष अन्वेषणको महत्त्वपूर्ण कदम हुने बताएकी छन्। उनले सुरक्षालाई सर्वोच्च प्राथमिकतामा राखिएको जोड दिइन्।

आर्टेमिस २ मा प्रयोग हुने शक्तिशाली रकेट प्रणाली, स्पेस लन्च सिस्टम (एसएलएस) र ओरियन यान ‘करिब-करिब तयार’ भएको प्रक्षेपण निर्देशक चार्ली ब्ल्याकवेल-थम्पसनले बताए। ओरियन यानलाई एसएलएससँग जोड्ने र केही भू-परीक्षणहरू बाँकी रहेको उनको भनाइ छ।आर्टेमिस २ मा नासाका अन्तरिक्ष यात्री रिड वाइजम्यान, भिक्टर ग्लोभर, क्रिस्टिना कोच र क्यानेडियन स्पेस एजेन्सीका जेरेमी ह्यान्सेन सहभागी हुनेछन्। यो चालक दल सन् १९७२ को अपोलो १७ पछि पृथ्वीको तल्लो कक्षभन्दा बाहिर यात्रा गर्ने पहिलो टोली बन्नेछ। मिसनका प्रमुख उडान निर्देशक जेफ राडिगनका अनुसार, यो टोली चन्द्रमाभन्दा ९,२०० किलोमिटर परसम्म पुग्नेछ, जुन अघिल्ला मिसनहरूभन्दा निकै टाढा हो।यो मिसनले रकेट र यानका प्रणालीहरूको परीक्षण गर्नेछ र चन्द्रमामा अवतरणको आधार तयार गर्नेछ। वैज्ञानिकहरूले अन्तरिक्ष यात्रीहरूको शरीरमा सूक्ष्म गुरुत्वाकर्षण र विकिरणको असर अध्ययन गर्न रगत र तन्तुका नमुनाहरूको तुलना गर्नेछन्।आर्टेमिस २, नासाको आर्टेमिस कार्यक्रमको दोस्रो चरण हो, जसको अन्तिम लक्ष्य चन्द्रमामा दीर्घकालीन मानव बस्ती स्थापना गर्नु हो। पहिलो आर्टेमिस मिसन सन् २०२२ मा मानवरहित यानसहित सफलतापूर्वक सम्पन्न भएको थियो। त्यस मिसनमा यानको तातो प्रतिरोधी ढालमा देखिएको समस्या समाधान गरिसकिएको नासाले जनाएको छ।यद्यपि, आर्टेमिस ३ मिसन, जसले चन्द्रमामा अवतरण गर्ने लक्ष्य राखेको छ, सन् २०२७ को मध्यसम्म पनि सम्भव नहुन सक्ने ओपन युनिभर्सिटीका डा. सिमोन बार्बरले बताए। उनले एलन मस्कको स्पेसएक्स स्टारसिपको तयारीमा ढिलाइले यो मिसनलाई असर पार्न सक्ने औँल्याए।

आर्टेमिस २ मिसनले चन्द्रमा अन्वेषणको नयाँ युगको ढोका खोल्नेछ। यसको सफलताले आर्टेमिस ३ र भविष्यका मिसनहरूको गति निर्धारण गर्नेछ, जसले मानवलाई चन्द्रमामा फर्काउने र अन्ततः मंगल ग्रहसम्मको यात्राको आधार तयार गर्नेछ।