ब्राजिलमा कोकिनसहितको विमान दुर्घटनामा अष्ट्रेलियाली पाइलटको मृत्यु

ब्राजिलको उत्तरपूर्वी राज्य अलागोआसको तटीय सहर कोरुरिपे नजिकै उखुबारीमा एउटा सानो एकल इन्जिन भएको विमान दुर्घटना हुँदा ४६ वर्षीय अष्ट्रेलियाली पाइलट टिमोथी जेम्स क्लार्कको मृत्यु भएको छ। विमानमा करिब १८०-२०० किलोग्राम कोकिन पेस्ट (अर्ध-प्रशोधित कोकिन) भेटिएको छ, जुन नक्कली स्पेसएक्स लोगोमा प्याक गरिएको थियो। यो घटनाले अन्तर्राष्ट्रिय लागूऔषध तस्करीमा संलग्नताको आशंका उठाएको छ। ब्राजिलको संघीय प्रहरी र स्थानीय प्रहरीले घटनाको अनुसन्धान गरिरहेका छन्। सेप्टेम्बर १४ मा स्थानीय समयअनुसार दिउँसो १:३० बजे विमान कोरुरिपे नजिकैको जंगल क्षेत्रमा रहेको उखुबारीमा दुर्घटनाग्रस्त भएको थियो। यो स्थान सल्भाडोरबाट करिब ५०० किलोमिटर उत्तरमा पर्छ। विमानले ग्रामीण, दर्ता नभएको हवाई पट्टीबाट उडान भरेको केही समयमै दुर्घटना भएको थियो। कुनै आपतकालीन सन्देश प्राप्त भएको थिएन, र दुर्घटना स्थलको दुर्गम स्थानले प्रारम्भिक उद्धार कार्यलाई जटिल बनाएको थियो। प्रारम्भिक अनुसन्धानले इन्जिन फेल भएको हुन सक्ने संकेत गरेको छ, तर सटीक कारण अझै जाँचको क्रममा छ। केही रिपोर्टले विमानले ब्राजिलको सैन्य विमानबाट बच्न खोज्दा रुखमा ठोक्किएको हुन सक्ने उल्लेख गरेका छन्। विमानमा अतिरिक्त इन्धन ट्यांक र उडानमै इन्धन भर्ने उपकरण जडान गरिएको थियो, जसले यो लामो दूरीको उडानका लागि तयार गरिएको संकेत गर्छ।

 दुर्घटनाग्रस्त विमान स्लिङ ४ टीएसआई मोडलको थियो, जुन जाम्बियामा दर्ता भए पनि विगत दुई वर्षदेखि ब्राजिलमा सञ्चालित थियो। उडान योजना दर्ता गरिएको थिएन, र प्रहरीले उडानको सुरुवात वा गन्तव्य खुलाएको छैन। विमानको मालिक ब्राजिलियन भएको विश्वास गरिएको छ, तर माटो ग्रोस्सो राज्यमा रहेका तस्करीका लागि प्रयोग हुने हवाई पट्टीहरूसँग सम्बन्धको अनुसन्धान भइरहेको छ।

विमानबाट १८०-२०० किलोग्राम (लगभग १८७ प्याकेट) कोकिन पेस्ट बरामद गरिएको छ। ब्राजिलमा थोक मूल्यमा यसको मूल्य करिब ९० लाख ब्राजिलियन रियाल (लगभग २५ लाख अष्ट्रेलियाली डलर वा १६ लाख अमेरिकी डलर) छ। तर, यदि यो अष्ट्रेलिया वा युरोपमा सानो परिमाणमा बिक्री गरियो भने, यसको सडक मूल्य ८ करोड अष्ट्रेलियाली डलर (लगभग ५.३ करोड अमेरिकी डलर) सम्म हुन सक्छ। कोकिनलाई स्पेसएक्सको नक्कली लोगोमा प्याक गरिएको थियो, जुन एलन मस्कको अन्तरिक्ष कम्पनीको ब्रान्ड हो। प्रहरी र स्थानीय मिडियाले सार्वजनिक गरेको तस्बिरमा रकेट र अन्तरिक्ष यानको डिजाइन देखिन्छ। तस्करहरूले यस्ता ब्रान्ड प्रयोग गरेर आफ्नो सामानलाई आकर्षक बनाउने वा लुकाउने प्रयास गरेको हुन सक्ने अनुमान छ। स्पेसएक्ससँग कुनै प्रत्यक्ष सम्बन्ध नभएको स्पष्ट छ।

विमानमा अष्ट्रेलियाली खाजा र क्लार्कको परिचयपत्र पनि भेटिएको छ, जसले उनको राष्ट्रियता पुष्टि गर्छ। मेलबर्नका क्लार्क २० वर्षभन्दा बढी अनुभव भएका पाइलट थिए, जसले क्वान्टास र भर्जिन अष्ट्रेलियाजस्ता ठूला एयरलाइन्समा काम गरेका थिए। उनले अष्ट्रेलिया, न्युजिल्यान्ड र दक्षिणपूर्व एशियामा कर्पोरेट जेट सञ्चालनमा विशेषज्ञता हासिल गरेका थिए। हालै उनी मेलबर्नमा खानी र ऊर्जा क्षेत्रमा व्यवसायीका रूपमा सक्रिय थिए र खानी कम्पनीहरूमा सेयर भएका लगानी कम्पनीहरूको निर्देशक थिए। उनको उपनाम “द ब्रोकर” उनको वित्तीय पृष्ठभूमिबाट आएको हो। लिलिडेल, मेलबर्नका बासिन्दा क्लार्कको परिवारले उनलाई दक्षिण अफ्रिकामा रहेको विश्वास गरेको थियो। उनीहरूले ब्राजिलमा भएको घटनाबारे मिडियामार्फत मात्र थाहा पाए। परिवारले उनको गैरकानुनी गतिविधिमा संलग्नताबारे कुनै जानकारी नभएको बताएका छन्। अष्ट्रेलियाली विदेश मन्त्रालयसँग सम्पर्क गरिएको छ, तर कुनै आधिकारिक टिप्पणी आएको छैन। प्रहरीले क्लार्क अन्तर्राष्ट्रिय लागूऔषध तस्करी सञ्जालमा संलग्न भएको आशंका गरेको छ। उडानको मार्ग दक्षिण अमेरिकाबाट हुने तस्करी रुटसँग मेल खान्छ। ब्राजिल कोकिन तस्करीको प्रमुख ट्रान्जिट हब हो, र यो उडान अष्ट्रेलिया वा युरोपतर्फ जाँदै गरेको हुन सक्छ। संघीय प्रहरीले अनुसन्धानको नेतृत्व गरिरहेको छ, जसमा कोकिनको मालिक, विमानको सम्बन्ध र क्लार्कको भूमिका पत्ता लगाउने प्रयास भइरहेको छ। अलागोआसको नागरिक प्रहरीले प्रारम्भिक अनुसन्धान गरेको थियो, र माटो ग्रोस्सो प्रहरी पनि संलग्न हुन सक्छ। उडान योजनाको अभाव र विमानको विदेशी दर्ताले अनुसन्धान जटिल बनाएको छ। स्पेसएक्स लोगोको प्रयोग र दुर्घटना सैन्य विमानबाट बच्ने प्रयाससँग सम्बन्धित छ कि छैन भन्ने कुरा पनि जाँच भइरहेको छ।

 यो घटनाले ब्राजिलको कोकिन तस्करीमा महत्वपूर्ण भूमिका र तस्करहरूको नयाँ रणनीतिलाई उजागर गर्छ। सन् २०२४ मा ब्राजिलले ७४.५ टन कोकिन बरामद गरेको छ, जुन अघिल्लो वर्षभन्दा बढी हो।

यो घटना डेली मेल, द इन्डिपेन्डेन्ट र टाइम्स अफ इन्डियाजस्ता अन्तर्राष्ट्रिय मिडियामा व्यापक रूपमा समेटिएको छ। सामाजिक सञ्जालमा तस्बिर र भिडियोहरू पनि भाइरल भएका छन्। थप अपडेटका लागि ब्राजिलको जी१ ग्लोबो जस्ता मिडियालाई निगरानी गर्न सकिन्छ।