नेपालमा खराब मौसमका कारण सम्पूर्ण आन्तरिक उडानमा 'अनौपचारिक' प्रतिबन्ध

काठमाडौं – नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरण (क्यान) ले देशभरको खराब मौसमका कारण सम्पूर्ण आन्तरिक उडानहरूमाथि अनौपचारिक रूपमा प्रतिबन्ध लगाएको छ। प्राधिकरणका एक वरिष्ठ अधिकारीले मौसममा सुधार नआएसम्म यो प्रतिबन्ध कायम रहने र मौसममा सुधार आउने बित्तिकै उडानहरू सामान्य अवस्थामा फर्किने बताएका छन्। यो निर्णयले हजारौं यात्रुहरू अलपत्र परेका छन् भने पर्यटन र व्यापारिक क्षेत्रमा ठूलो प्रभाव पर्ने देखिएको छ।मौसम पूर्वानुमान महाशाखाले नेपालका ७७ मध्ये ५६ जिल्लामा भारी वर्षा, कुहिरो र हिमाली क्षेत्रमा हिमपातको जोखिम रहेको भन्दै रातो सतर्कता अलर्ट जारी गरेको छ। मनसुनको अन्त्यपछि पनि असामान्य मौसमी गतिविधिका कारण पहाडी र हिमाली क्षेत्रमा उडान सञ्चालन असुरक्षित भएको क्यानले जनाएको छ। यो प्रतिबन्धका कारण काठमाडौंबाट पोखरा, भैरहवा, नेपालगञ्ज, जुम्ला, लुक्ला लगायतका सबै आन्तरिक गन्तव्यका उडानहरू रद्द भएका छन्। अनुमानित रूपमा दैनिक ३०० उडानहरू प्रभावित भएका छन्, जसले करिब १०,००० यात्रुहरूलाई प्रत्यक्ष असर पारेको छ।

त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको आन्तरिक टर्मिनलमा यात्रुहरूको ठूलो भीड जम्मा भएको छ। धेरैजसो यात्रुहरूले आफ्नो उडान रद्द भएको जानकारी विमानस्थल पुगेपछि मात्रै प्राप्त गरेका छन्। वैकल्पिक रूपमा सडक मार्ग प्रयोग गर्न खोज्ने यात्रुहरूलाई पनि राष्ट्रिय विपद् जोखिम न्यूनीकरण तथा व्यवस्थापन प्राधिकरणले रातको समयमा लामो दूरीको यात्रा नगर्न सुझाव दिएको छ। खराब मौसम र सडक अवरोधका कारण सडक यात्रा पनि जोखिमपूर्ण रहेको छ।क्यानका एक अधिकारीले भने, "हामी यात्रुहरूको सुरक्षा र जोखिम न्यूनीकरणलाई पहिलो प्राथमिकतामा राख्छौं। खराब मौसमका कारण उडान सञ्चालन असम्भव भएको छ। हामी निरन्तर मौसमको निगरानी गरिरहेका छौं र सुधार हुने बित्तिकै उडानहरू सामान्य अवस्थामा फर्किनेछन्।" उनले एयरलाइन्स कम्पनीहरूलाई यात्रुहरूलाई वैकल्पिक व्यवस्था गर्न र सूचना प्रवाहमा पारदर्शिता कायम राख्न सल्लाह दिएका छन्।उडान सुरक्षा विभागका प्रमुख प्रभाकर चन्द्र मल्लिकले तारा एयर, सिता एयर, समिट एयर र सम्पूर्ण हेलिकप्टर सेवाहरूलाई मौसममा व्यापक सुधार नभएसम्म उडान नगर्न निर्देशन दिएको जानकारी दिए। "हेलिकप्टर र साना उडान सेवाहरूले मौसममा सुधार नभएसम्म उडान गर्ने छैनन्," उनले भने। वायुसेवा कम्पनीहरूलाई 'अनौपचारिक' प्रतिबन्ध लागेको र उनीहरूले उडान सुरक्षाका लागि प्राधिकरणको कुनै पनि नियम मान्ने प्रतिबद्धता जनाएका छन्।वायुसेवा कम्पनीहरूले टिकट लिएका यात्रुहरूलाई बिना शुल्क टिकट फिर्ता गर्न सकिने व्यवस्था गरेका छन्। यात्रुहरूले आफ्नो टिकट रद्द गर्न चाहेमा कुनै अतिरिक्त शुल्क नलाग्ने जानकारी दिइएको छ।नेपालमा मौसमका कारण उडान अवरुद्ध हुने यो पहिलो घटना होइन। सन् २०२४ को सेप्टेम्बरमा पनि भारी वर्षाका कारण ७५% आन्तरिक उडानहरू रद्द भएका थिए। यस्ता घटनाहरूले नेपालको उड्डयन क्षेत्रमा मौसमी चुनौती र पूर्वाधार सुधारको आवश्यकता स्पष्ट रूपमा देखाएका छन्। अन्तर्राष्ट्रिय नागरिक उड्डयन संगठनले नेपालको उड्डयन सुरक्षालाई विश्व औसतभन्दा माथि राखे पनि, मौसम व्यवस्थापन र प्राविधिक सुधारमा थप लगानी आवश्यक रहेको औंल्याएको छ।खराब मौसमका कारण नेपालको आन्तरिक उडानमा लगाइएको अनौपचारिक प्रतिबन्धले यात्रु, पर्यटन र व्यापारिक क्षेत्रमा ठूलो प्रभाव पारेको छ। क्यानले यात्रुको सुरक्षालाई पहिलो प्राथमिकता दिँदै मौसमको निरन्तर निगरानी गरिरहेको छ। मौसममा सुधार आउने बित्तिकै उडानहरू सामान्य अवस्थामा फर्कने अपेक्षा गरिएको छ।